Doğru kablo kesit seçimi; çevre sıcaklığı, gerilim düşümü, döşeme şekli, güç faktörü, çoklu akım devrelerinin müşterek kılıfta toplanması gibi birçok değişken göz önünde bulundurularak yapılabilir. Bu basit hesap fikir vermek ve akım hesaplamak için tasarlanmıştır.
Detaylı bilgiler için: KABLO AKIM TAŞIMA KAPASİTESİ AZALTMA FAKTÖRLERİ teknik yazısı incelenebilir.
Hesabı Rahatça Bulabilmeniz İçin Anahtar Kelimeler: 3 faz kablo kesit hesabı, kablo akım taşıma hesabı, kablo kesiti hesaplama programı, 3 faz akım hesaplama, kva kw dönüşümü akım hesabı, tek faz kablo seçim hesabı, 3 faz akım hesaplama, tek faz akım hesaplama.
Elektrik tesisatlarında kullanılan kablo kesit hesabı, güvenli ve verimli enerji transferi sağlamak için büyük bir ehemmiyet taşır. Bu yazıda, 3 faz ve tek fazlı sistemlerde kablo kesit hesabı ve akım hesabı üzerine detaylı bir teknik inceleme sunulacaktır. Gerek ev içi gerekse sanayi tipi uygulamalarda, elektrik kablolarının doğru seçimi enerji güvenliğini, işletme ömrünü ve enerji verimliliğini doğrudan etkiler. Dolayısıyla, bu konuda gereken hassasiyeti göstermek elzemdir.
Kablo Kesit Hesabının Önemi
Kablo kesit hesabı, elektrik akımının güvenli ve kayıpsız taşınmasını sağlamak amacıyla yapılan bir hesaplama sürecidir. Kablo kesiti doğru belirlenmediğinde, hattaki enerji kaybı artabilir, kablo aşırı ısınabilir ve hatta yangın riski dahi ortaya çıkabilir. Bu nedenle, kablo kesit hesabı yapılırken akım taşıma kapasitesi, gerilim düşümü ve kısa devre dayanımı gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması zaruridir.
Tek Faz ve 3 Fazlı Sistemlerde Akım Hesabı
Tek Fazlı Akım Hesabı
Tek fazlı sistemler, evler ve küçük işletmeler gibi düşük güç ihtiyacı olan uygulamalarda yaygın olarak kullanılır. Tek fazlı sistemlerde akım hesabı, aşağıdaki formül kullanılarak yapılır:
$$
I = \frac{P}{Uo}
$$
Burada, I akımı (amper), P güç (watt) ve Uo gerilim (volt) ifade eder. Güç değeri kW veya kVA cinsinden girilebilir, ancak kVA cinsindense gücü aktif güce çevirmek için güç faktörü cosφ kullanılarak çarpılmalıdır. Genelde bu değer 0,8 olarak alınır. Tek fazlı sistemlerde akım taşıma kapasitesi düşük olduğu için, bu sistemlerde kullanılan kabloların kesiti de genellikle daha küçüktür.
Üç Fazlı Akım Hesabı
Üç fazlı sistemler, sanayi tipi büyük yüklerin taşınmasında ve daha fazla güç gerektiren uygulamalarda kullanılır. Üç fazlı bir sistemde akım hesabı şu formülle yapılır:
$$
I = \frac{P}{\sqrt{3} \times U \times cos\phi}
$$
Bu formülde kök(3) ifadesi, fazlar arasındaki gerilim farkından kaynaklanır. Güç P, voltaj U ve güç faktörü cosφ kullanılarak faz başına düşen akım hesaplanır. Üç fazlı sistemlerde kabloların taşıyabileceği akım kapasitesi, kullanılan kablo kesitine bağlıdır. Bu hesap, yüksek akımların taşınmasında kritik bir rol oynar ve yanlış bir seçim büyük kayıplara neden olabilir.
Kablo Kesitini Belirlerken Dikkate Alınması Gereken Faktörler
- Güç ve Akım Değeri: Kablo kesit hesabı yapılırken, taşınacak gücün doğru bir şekilde hesaplanması önem arz eder. Yüksek güçlü sistemlerde genellikle daha kalın kablolar tercih edilmelidir.
- Gerilim Düşümü: Uzun kablo hatlarında gerilim düşümü meydana gelebilir. Bu durum, enerji kaybına ve verimsizliğe sebep olabilir. Bu nedenle, belirli bir uzunluk sonrasında kablo kesitinin artırılması gerekebilir.
İlginizi çekebilir: GERİLİM DÜŞÜMÜ HESABI YAPMAK İÇİN TIKLAYIN! - Kablo Malzemesi: Kablo malzemesi olarak bakır ve alüminyum yaygın olarak kullanılır. Bakır, daha düşük dirençli olması ve daha yüksek akım taşıma kapasitesine sahip olması nedeniyle genellikle daha fazla tercih edilir. Ancak, alüminyum daha hafif ve ekonomik bir çözüm sunduğundan, bazı durumlarda uygun olabilir. Bu durumda, akım taşıma kapasitesine dikkat edilmelidir.
Örnek Kablo Kesit Hesabı
Örnek 1: Tek Fazlı Sistemlerde Kablo Kesit Hesabı
Bir evde 5 kW’lık bir su ısıtıcısı için uygun kablo kesitini hesaplayalım. Tek fazlı bir sistemde gerilim 230V ve güç faktörü 1 olarak kabul edilsin.
Öncelikle akımı hesaplayalım:
$$
I = \frac{P}{Uo} = \frac{5000}{230} \approx 21,74\,A
$$
Bu durumda, 21,74 A taşıma kapasitesine uygun bir bakır kablo seçilmelidir. Bakır kablo için, 25mm^2 kesit uygun olacaktır.
Örnek 2: Üç Fazlı Sistemlerde Kablo Kesit Hesabı
Bir sanayi uygulamasında 50kW gücünde bir motor kullanılıyor ve gerilim 400V olarak verilmiş. Güç faktörü yine 0,8 olarak kabul edilsin. Akım değeri aşağıdaki gibi hesaplanır:
$$
I = \frac{P}{\sqrt{3} \times U \times cos\phi} = \frac{50000}{\sqrt{3} \times 400 \times 0,8} \approx 90,14\,A
$$
Bu durumda, 90,14 A taşıma kapasitesine uygun bir bakır kablo seçilmelidir. Bakır kablo için 70mm^2 kesit uygun olacaktır.
Kablo Kesit Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Gerilim Düşümüne Karşı Önlem: Uzun mesafeli kablo bağlantılarında gerilim düşümünün kabul edilebilir sınırların altında kalmasını sağlamak için kablo kesiti artırılmalıdır.
- Çevresel Koşullar: Kablonun geçeceği ortamın sıcaklığı, nem oranı ve kimyasal maddelerle temas durumu gibi çevresel faktörler de kablo kesiti seçimini etkileyebilir.
- Yüksek Akım ve Isı: Taşınacak akımın değeri arttıkça, kablodaki ısınma artar. Bu durumda, kablonun zarar görmesini engellemek adına daha büyük kesitli kablolar tercih edilmelidir.
Kablo kesit hesabı, elektriksel sistemlerde güvenliğin ve verimliliğin sağlanması için oldukça önemlidir. Bu makalede, tek fazlı ve üç fazlı sistemler için akım hesabı ve kablo kesit hesaplamaları hakkında detaylı bilgiler sunulmuştur. Hem ev hem de sanayi uygulamalarında kablo kesit hesabı doğru yapılmazsa, ciddi güvenlik problemleri ve enerji kayıpları oluşabilir. Dolayısıyla, bu tür hesaplamalar yapılırken gereken tüm parametreler dikkatlice değerlendirilmelidir.
RASTGELE TEKNİK İÇERİK İÇİN TIKLAYIN!
İlginizi Çekebilecek Teknik Hesaplar
Kompanzasyon Hesabı
Aydınlatma Hesabı
Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Ücreti Hesabı
Sosyal medyada teknik bilgilere maruz kalmak için:
YouTube – Instagram
