Aydınlatma Hesabı
Aydınlatma Hesabı Nasıl Yapılır? | Lümen Hesabı
Aydınlatma projelerinde enerji verimliliği ve görsel konforun sağlanabilmesi için hesaplamaların doğru yapılması, mühendisler ve tasarımcılar açısından büyük önem taşır. Aydınlatma hesapları yapılırken kullanılan temel parametreler, oda indeksi, gerekli toplam ışık akısı, ampul ve armatür sayısıdır. Bu yazıda, bu parametrelerin nasıl hesaplandığını ve doğru uygulamanın nasıl yapıldığını detaylandıracağız.
Oda İndeksi Hesabı – Oda Aydınlatma Hesabı
Oda indeksi (k), mekanın aydınlatma tasarımında kullanılması gereken önemli bir değerdir. Bu değer, odanın geometrik boyutlarına ve ışık kaynağının çalışma düzlemine olan yüksekliğine göre belirlenir. Formülü şu şekildedir:
$$
k = \frac{a \cdot b}{H \cdot (a + b)}
$$
Burada:
- a: Odanın kısa kenar uzunluğu (metre)
- b: Odanın uzun kenar uzunluğu (metre)
- H: Armatür ile çalışma düzlemi arasındaki yükseklik (metre)
Oda indeksi, aydınlatma verimini etkileyen önemli bir faktördür. Farklı armatür tiplerine ve montaj yüksekliklerine göre bu değer, aydınlatma tasarımının şekillenmesinde kullanılır.
Gerekli Toplam Işık Akısı (ΦT)
Mekan için gerekli toplam ışık akısı, ışık kaynağının yayacağı lümen miktarını belirler. Bu değer, aydınlatılacak alanın büyüklüğüne, gerekli aydınlık şiddetine ve tesisin kirlenme faktörüne bağlıdır. Gerekli toplam ışık akısı ΦT şu formülle hesaplanır:
$$
\Phi_T = \frac{d \cdot E \cdot A}{\eta}
$$
Burada:
- d: Tesisin kirlenme faktörü (tablodan seçilir)
- E: Gerekli aydınlık şiddeti (lüks)
- A: Aydınlatılacak alan (metrekare)
- η: Odanın aydınlatma verimi
Kirlenme faktörü ve aydınlatma verimi, tablolar yardımıyla belirlenir ve her iki değer de odanın yansıtma özelliklerine göre değişiklik gösterir. Bu parametrelerin doğruluğu, aydınlatma hesabının etkinliği açısından oldukça önemlidir.
Ampul Sayısının Hesaplanması (Z) | Armatür Sayısı Hesabı
Toplam ışık akısı hesaplandıktan sonra, kaç ampul kullanılacağını belirlemek için ampul sayısı (Z) şu formülle hesaplanır:
$$
Z = \frac{\Phi_T}{\phi}
$$
Burada:
- ΦT: Gerekli toplam ışık akısı (lümen)
- Φ: Bir ampulün yaydığı ışık akısı (lümen)
Örneğin, bir ampul 800 lümen üretiyorsa ve mekanın toplam ışık ihtiyacı 6000 lümen ise, gerekli ampul sayısı şu şekilde hesaplanır:
$$
Z = \frac{6000}{800} = 7.5
$$
Bu durumda, 8 adet ampul kullanılmalıdır.
Armatür Sayısının Belirlenmesi ((n))
Ampul sayısının yanında, gerekli armatür sayısı da hesaplanmalıdır. Armatür sayısı (n) şu formüle göre belirlenir:
$$
n = \frac{d \cdot E \cdot A}{\phi \cdot \eta}
$$
Bu denklemde:
- n: Gerekli armatür sayısı
- d: Kirlenme faktörü
- E: Aydınlık şiddeti (lüks)
- A: Aydınlatılacak alan (metrekare)
- Φ: Işık akısı (lümen)
- η: Aydınlatma verimi
Bir armatürün yaydığı ışık miktarı ile odaya düşen ışık akısına göre gerekli armatür sayısı belirlenir. Armatür sayısı, aydınlık şiddeti ihtiyacını karşılayacak düzeyde olmalıdır.
Oluşan Aydınlık Şiddeti ((E))
Kullanılan ampuller ve armatürlerle elde edilen aydınlık şiddetini bulmak için aşağıdaki formül kullanılır:
$$
E = \frac{\phi \cdot Z \cdot \eta}{d \cdot A}
$$
Bu formülde:
- E: Oluşan aydınlık şiddeti (lüks)
- Φ: Işık akısı (lümen)
- Z: Ampul sayısı
- η: Aydınlatma verimi
- d: Kirlenme faktörü
- A: Aydınlatılacak alan (metrekare)
Bu formül, mekanın ihtiyaç duyduğu aydınlık seviyesini doğrulamak için kullanılır. Örneğin, düşük aydınlık seviyesi isteniyorsa daha az armatür veya ampul kullanılabilir. Ancak, belirli bir aydınlık şiddeti seviyesine ulaşmak için aydınlatma hesabının doğru yapılması gerekir.
Aydınlatma hesabı, doğru yapıldığında hem enerji verimliliği sağlar hem de mekanın optimum şekilde aydınlatılmasını garanti eder. Oda indeksi, toplam ışık akısı, ampul ve armatür sayısı gibi temel parametreler dikkatlice hesaplanmalı ve tablo verileriyle uyumlu olmalıdır. Tüm bu hesaplamalar, enerji tasarrufu sağlayarak hem ekonomik hem de çevresel faydalar sunar.
İlginizi Çekebilecek Diğer Teknik Hesaplar
Kompanzasyon Hesabı
Gerilim Düşümü Hesabı
Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Ücreti Hesabı
Sosyal medyada teknik bilgilere maruz kalmak için:
YouTube – Instagram
